امروزه چک یکی از مهم ترین اسناد مالی و اعتباری است که استفاده از آن بسیار رایج است و به احتمال قوی همه ی ما از آن استفاده کرده ایم. از انجا که چک امروزه به جای پول استفاده می شود قاعدتا باید قوانین مربوط به خود و مهم تر از آن ضمانت اجرایی برای عدم وصول آن داشته باشد. از این رو قانون گذاران قوانینی را به این سند تجاری اختصاص داده اند که در این مقاله آن هارا توضیح خواهیم داد . یکی از مواردی که در این مقاله به توضیح و شرح دقیق آن میپردازیم برگشت چک و عواقب مربوط به آن است . اگر به دنبال انجام تخصصی مشاوره حقوقی چک برگشتی هستید ادامه ی مقاله و سایت آوای وکیل را از دست ندهید. مشاوره حقوقی چک برگشتی از نیاز های روز جامعه است.
تعریف چک
در ماده ی 310 قانون تجارت چک این گونه تعریف شده است :
چک نوشته ای (سندی) است که به موجب آن ، شخصی به نام صادر کننده ی چک ، وجوه یا اعتباری را که نزد شخص دیگری به نام محال علیه دارد ، کلا یا بعضا مسترد میکند و یا به شخص دیگری واگذار می کند. چک متضمن دستور پرداخت است . البته چکی متضمن دستور پرداخت است که عادی و تایید شده باشد. متضمن دستور پرداخت بودن بدین معناست که چک به موجب مبلغ ذکر شده در آن نقد بشود . اگر این مقاله را مطالعه میکنید یحتمل به مشاوره حقوقی چک برگشتی نیاز پیدا خواهید کرد که از طریق آوای وکیل میتوانید آن را انجام دهید.
چک نسبت به سایر اسناد تجاری از مزیت های بسیار زیادی برخوردار است که به شرح زیراست :
رسیدگی به کلیه شکایات و دعاوی جزایی و حقوقی مربوط به چک در دادسرا و دادگاه تا خاتمه دادرسی ، فوری و خارج از نوبت انجام می شود (ماده 16 قانون صدور چک ) البته این امر بدان معنی نیست که رسیدگی بدون دعوت از طرفین انجام می شود بلکه بدان معنی است که تعیین وقت دادرسی برای آن زودتر از موعد سایر موارد انجام می شود.
چک در حکم سند لازم الاجراست و میتوان برای وصول مبلغ آن از طریق اجرای ثبت اقدام کرد. (ماده ی 2 قانون صدور چک)
صدور چک پرداخت نشدنی جز در موارد استثناء قابل تعقیب کیفری است و می توان به وسیله ی طرح شکایت کیفری ، ضمن مجازات صادر کننده ، مبلغ چک را با تشریفات کمتر و سریع تر وصول کرد . (مطابق ماده ی 7 قانون صدور چک )
همانطور که در مورد اخر ذکر شد اگر چکی وصول نشود میتواند مورد شکایت کیفری قرار بگیرد که در ادامه شیوه ی انجام آن ذکر خواهد شد. برای انجام مشاوره حقوقی چک برگشتی به سایت آوای وکیل مراجعه کنید .
گواهی عدم پرداخت در چک پرداخت نشدنی یا برگشت خوردن چک
قدم اول در برگشت خوردن چک پرداخت نشدن مبلغ چک است. غیر قابل پرداخت بودن چک یا به اصطلاح بی محل بودن چک می تواند دلایل مختلفی داشته باشد از جمله خالی بودن حساب بانکی صادر کننده ی چک یا مسدود بودن حساب .در این حالت دارنده ی چک می تواند گواهی عدم پرداخت چک را از بانک یا به عبارت دیگر برگشت زدن چک را درخواست کند . مطابق ماده 4 قانون صدور چک (اصلاحی سال 97) :
“هرگاه وجه چک به علتی از علل مندرج در ماده (۳) پرداخت نگردد، بانک مکلف است بنا بر درخواست دارنده چک فوراً غیرقابل پرداخت بودن آن را در سامانه یکپارچه بانک مرکزی ثبت نماید و با دریافت کد رهگیری و درج آن در گواهینامه‌ای که مشخصات چک و هویت و نشانی کامل صادرکننده در آن ذکر شده باشد، علت یا علل عدم پرداخت را صریحا قید و آن را امضاء و مهر و به متقاضی تسلیم نماید. به گواهینامه فاقد کد رهگیری در مراجع قضائی و ثبتی ترتیب اثر داده نمی شود.مشاوره حقوقی چک برگشتی در مسیر همراه شماست
در برگ مزبور باید مطابقت یا عدم مطابقت امضای صادرکننده با نمونه امضای موجود در بانک (در حدود عرف بانکداری) از طرف بانک گواهی شود.
بانک مکلف است به منظور اطلاع صادرکننده چک، فورا نسخه دوم این برگ را به آخرین نشانی صاحب حساب که در بانک موجود است، ارسال دارد. در برگ مزبور باید نام و نام خانوادگی و نشانی کامل دارنده چک نیز قید گردد.”
همچنین اگر مبلغ موجود در حساب بانکی از مبلغ چک کم تر باشد میتوانید همان مقدار موجود در حساب را برداشته و برای ما بقی مبلغ گواهی عدم پرداخت نسبت به کسری مبلغ چک دریافت شود. برای کسب اطلاعات بیشتر و انجام مشاوره حقوقی چک برگشتی به سایت آوای وکیل مراجعه کنید.
اگر مبلغ چک تا بیست میلیون تومان باشد دادگاه حقوقی صالح برای طرح دعاوی چک برگشتی شورای حل اختلاف است ولی اگر مبلغ چک بالای بیست میلیون تومان باشد طرح دعوا در دادگاه صورت میگیرد .
برای مطالبه وجه چک علاوه بر دادگاه و شورای حل اختلاف میتوان به اداره ی ثبت نیز مراجعه نمود . البته اجرای ثبت در صورتی دستور اجرا صادر میکند که مطابقت امضا چک با نمونه امضا صادر کننده در بانک از طرف بانک گواهی شده باشد. برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد مطالبه ی وجه چک از طریق اجرای ثبت و انجام مشاوره حقوقی چک برگشتی سایت آوای وکیل را از دست ندهید.
شکایت کیفری
به موجب ماده ی 15 قانون صدور چک :
“دارنده چک میتواند وجه چک و ضرر و زیان خود را در دادگاه کیفری مرجع رسیدگی مطالبه نماید.”
همچنین به موجب ماده ی 11 این قانون :
“جرایم مذکور در این قانون بدون شکایت دارنده چک قابل تعقیب نیست و در صورتی که دارنده چک تا شش ماه از تاریخ صدور چک برای وصول آن به بانک مراجعه ننماید یا ظرف شش ماه از تاریخ صدور گواهی عدم پرداخت شکایت ننماید دیگر حق شکایت کیفری نخواهد داشت.”مشاوره حقوقی چک برگشتی با دادن چنین اطلاعاتی نیاز شمارا برآورده می کند
پس بر طبق ماده ی فوق شرط طرح دعوای کیفری برای چک ،برگشت زدن چک یا دریافت گواهی عدم پرداخت تا 6 ماه از تاریخ صدور چک است. پس از برگشت زدن چک نیز حداکثر تا 6 ماه مهلت اقامه ی دعوا برای چک داده می شود و پس از به سر رسیدن این مهلت دیگر توانایی انجام شکایت کیفری وجود نخواهد داشت. به عبارت دیگر چک وعده دار فاقد وصف کیفری است.
در ادامه ی این ماده در تعریف شاکی کیفری (کسی که میتواند شکایت کیفری انجام دهد) این گونه امده است :
“منظور از دارنده چک در این ماده شخصی است که برای اولین بار چک را به بانک ارائه داده است . برای تشخیص این که چه کسی اولین بار برای وصول چک به بانک مراجه کرده است، بانک‌ها مکلفند به محض مراجعه دارنده چک هویت کامل او را در پشت چک با ذکر تاریخ قید نمایند. کسی که چک پس از برگشت از بانک به وی منتقل گردیده حق شکایت کیفری نخواهد داشت مگر آنکه انتقال قهری باشد .
در صورتی که دارنده چک بخواهد چک را به وسیله شخص دیگری به نمایندگی از طرف خود وصول کند و حق شکایت کیفری او در صورت بی‌محل بودن چک محفوظ باشد، باید هویت و نشانی خود را با تصریح نمایندگی شخص مذکور در ظهر چک قید نماید و در صورت بانک اعلامیه مذکور در ماده ۴ و ۵ را به نام صاحب چک صادر میکند و حق شکایت کیفری وی محفوظ خواهد بود . ”
شایان ذکر است در تبصره ی این ماده ذکر شده اگر بعد از شکایت کیفری چک به فرد دیگری انتقال داده شود و یا فرد دارنده حقوق خود را نسبت به چک واگذار کند تعقیب کیفری متوقف خواهد شد. البته مفاد مواد قوانین ممکن است از شخص به شخص دیگری متفاوت باشد . برای کسب اطلاع از وضعیت حقوقی چک خود از طریق سایت آوای وکیل به انجام مشاوره حقوقی چک برگشتی بپردازید.
جرم صدور چک بی محل
همانطور که فوقا ذکر شد برای عدم پرداخت مبلغ چک ضمانت اجرا از طرف قانون تعیین گشته است .مشاوره حقوقی چک برگشتی در این زمینه راهنمای شماست
این ضمانت اجرا در ماده ی 7 قانون صدور چک بدین شرح آمده است :
هرکس بزه صدور چک بلامحل گردد به شرح ذیل محکوم خواهد شد:
الف – چنانچه مبلغ مندرج در متن چک کمتر از ده میلیون ریال باشد به حبس تا حداکثر شش ماه محکوم خواهد شد .
ب – چنانچه مبلغ مندرج در متن چک از ده میلیون ریال تا پنجاه میلیون ریال باشد از شش‌ماه تا یک‌سال حبس محکوم خواهد شد .
ج – چنانچه مبلغ مندرج در متن چک از پنجاه میلیون ریال بیشتر باشد به حبس از یک سال تا دو سال و ممنوعیت از داشتن دسته چک به مدت دو سال محکوم خواهد شد و در صورتی که صادر کننده چک اقدام به صدور چک‌های بلامحل نموده باشد مجموع مبالغ مندرج در متون چک‌ها ملاک عمل خواهد بود.
تبصره (الحاقی ۱۳۸۲/۰۶/۰۲) – این مجازات شامل مواردی که ثابت شود چک‌های بلامحل بابت معاملات نامشروع و یا بهره ربوی صادر شده، نمی‌باشد .
اگر چک های بی محل صادر شده به صورت متعدد انجام شود مشمول ماده ی 21 این قانون می شود .مطابق این ماده :” بانک ها مکلفند کلیه ی حساب های جاری اشخاصی را که بیش از یکبار چک بی محل صادر کرده و صدور آنها منتهی به صدور کیفر خواست شده باشد را بسته و تا سه سال به نام آنها حساب جاری دیگری باز ننماید.”
در این مقاله سعی شد تا تمامی موارد مربوط به چک ، مدت اعتبار چک برگشتی و نحوه ی گرفتن حکم جلب فرد صادر کننده را به تفسیر توضیح دهیم . ولی از انجا که ممکن است در هر مورد نحوه ی رسیدگی متفاوت باشد بهتر از است پیش از هر اقدامی با توسل به مشاوره حقوقی چک برگشتی از وضعیت خود مطلع شوید.
دادگاه صالح برای رسیدگی به دعاوی چک کدام است؟
برای مبالغ زیر بیست میلیون شورای حل اخنلاف و مبالغ فوق بیست میلیون دادگاه .
مدت اعتبار چک برگشتی برای شکایت کیفری چقدر است؟
برای برگشت زدن چک 6 ماه از تاریخ صدر و برای شکایت 6 ماه از تاریخ برگشت زدن چک مهلت است.
اگر چک محل به صورت متعدد صادر شود چی میشود؟
بانک ها مکلفند کلیه ی حساب های جاری اشخاصی را که بیش از یکبار چک بی محل صادر کرده و صدور آنها منتهی به صدور کیفر خواست شده باشد را بسته و تا سه سال به نام آنها حساب جاری دیگری باز ننماید.
اگر مبلغ موجود در حساب بانکی کمتر از مبلغ چک باشد چه می شود؟
میتوان مبلغ موجود در حساب را اخذ و برای ما بقی آن چک را برگشت زد.
شاکی کیفری چک چه کسی است ؟
کسی که برای اولین بار به بانک مراجعه کرده و چک را ارائه می دهد.
بدون دیدگاه