برای هر امری در قانون موادی تعیین نشده است و رسیدگی به برخی امور به دست عرف حقوقی یا رویه ی قضایی است. این امر برای جهاز زن و استرداد جهیزیه نیز صادق است. یحتمل اشخاص به جنبه ی قانونی استرداد جهیزیه توجه چندانی نکرده اند ولی برای هر امری در قانون راهی پیش رو است هرچند که امر مذکور از طریق صلح و سازش قابل حل باشد. بدیهی است که استرداد جهیزیه از طریق صلح و سازش سریع تر و راحت تر است اما گاهی این توافق صورت نمی گیرد و زوجه برای مسترد شدن جهیزیه خود نیاز به مراجعه به مراجع قانونی را دارد.
اکثریت جمعیت کشور با مفهوم جهیزیه آشنایی دارند. جهیزیه یا جهاز به اموالی اطلاق می شود که در برخی از کشور ها و جوامع علی الخصوص جوامع اسلامی از طریق خانواده ی زن تهیه می شوند . این اموال در عرف کشور ایران اسباب و لوازم خانه است . این اسباب که اکثر خانواده های اصرار دارند که به صورت کامل تهیه شود معمولا لوازم زندگی برای دو یا سه نفر است و در ایران نیز قدمت زیادی دارد. در ادامه ی مقاله به نحوه ی قانونی استرداد جهیزیه و مدارک لازم برای این امر می پردازیم.
می توانید در صورت نیاز جهت بهره مندی از خدمات مشاوره در خصوص استرداد جهیزیه نیز از مشاوره حقوقی تلفنی بهره مند گردید.
سیاهه جهیزیه
- اگر قصد استرداد جهیزیه دارید سیاهه یحتمل برای شما بسیار لازم خواهد بود. هرچند که استرداد جهیزیه از نظر قانونی امر بسیار دشواری تلقی نمی شود اما در هر صورت برای اقدام به این عمل ، اسناد و مدارکی لازم است. سیاهه عبارت است از لیست اموال که زن به خانه آورده است. در این مدرک تمامی اموال و اقلامی که زن به خانه آورده است نوشته می شود. به منظور اعتبار بخشی نیز این سند به امضای خانواده ی زوج در میاید. بدین نحو که خانواده ی شوهر یا اقلام نوشته شده در سیاهه را با اقلام موجود تطابق می دهد و پس از تایید ، امضا می کنند. یا گاهی در حضور هر دو خانواده ی عروس و داماد به نوشتن سیاهه می پردازند و در نهایت این لیست را به امضای خانواده ی شوهر در میاورند. مزیت استفاده از این سند در این است که اگر قصد استرداد جهیزیه را داشته باشید می توانید از طریق این لیست که با امضای خانواده ی شوهر از اعتبار بیشتری برخوردار گشته است ، اقدام به استرداد اقلام جهیزیه مطابق لیست کنید و دادگاه نیز اجازه ی استرداد جهیزیه و اقلام موجود در سیاهه را به زوجه می دهد.
- نکته :گاهی سیاهه توسط دفاتر اسناد رسمی به ثبت می رسد که در این صورت اعتبار دو چندان پیدا می کند و اقدام به استرداد جهیزیه با توسل به آن بسیار اسان تر می شود .
- بهتر است اموالی که مرد نیز آورده است به ثبت برسد. در این صورت اموالی که هر کدام در ابتدای زندگی اورده اند هم از یکدیگر و هم از سایر اموالی که در طول زندگی مشترک به دست امده است تفکیک می شود. مزیت این امر در این است که می توان برای اموالی و اقلامی که در طول زندگی به دست آمده است نیز تعیین تکلیف کرد.
دادخواست استرداد جهیزیه
جهیزیه از اموال زن به حساب می آید که در خانه ی مشترک به امانت گذاشته شده است. آوردن این لوازم به خانه به منزله ی خروج این اقلام از مالکیت زن نیست . زوجه زمانی قصد استرداد جهیزیه را می کند که قصد جدایی از همسر خویش را داشته و جدایی محل سکونت را بطلبد. گاهی استرداد جهیزیه به صورت توافقی میان زوج و زوجه صورت می گیرد و برای انجام این امر نیاز به مراجعه به دستگاه قضایی و مراجع ذی صلاح نیست. اما گاهی میان زوج و زوجه در این امر اختلافی رخ می دهد . این اختلاف ممکن است بر سر استرداد تمامی اقلام باشد و زوج به طور کلی از رد و تسلیم اقلام جهیزیه خود داری کند . و گاهی ممکن است زوجه برای بازگرداندن برخی از اقلام با زوج توافق نداشته باشد. در هر دو صورت زوجه می تواند از طریق دادگاه خانواده که در صلاحیت رسیدگی به این موضوع است اقدام به طرح دادخواست استرداد جهیزیه کند. معمولا در طلاق هایی که به صورت توافقی است استرداد جهیزیه نیز توافی و بدون طرح دعوا صورت میگیرد. اما در طلاق غیر توافقی زوجه در ذیل درخواست طلاق غیر توافقی به دادخواست استرداد جهیزیه نیز اقدام میکند. این امر ساده و بدون پیچیدگی قانونی است و بعد از ارائه ی دادخواست معمولا ظرف یک الی دو ماه صورت می گیرد. این دادخواست به واسطه ی سیاهه قابل پیگیری است . اگر اموالی که تحت عنوان جهیزیه آمده است همچنان موجود باشد زن میتواند آن هارا دریافت کند. اگر برخی از اموال پیشین زایل شده باشد و با اقلام دیگر جایگزین شده باشد بدیهی است که نمیتوان درخواست دریافت آن ها را مطرح کرد.
- نکته : اگر از زمان درخواست استرداد جهیزیه تا زمان دریافت آن از جانب شوهر به وسایل اسیبی رسید یا وسایل تلف گردید در صورتی که زوج در تلف گردیدن یا اسیب دیدن اقلام تقصیر داشته باشد ، زوجه میتواند اقدام به طرح شکایت و دریافت خسارت کند.
- هزینه ی استرداد جهیزیه و هزینه ی دادرسی به عهده ی زن است. همچنین هزینه ی مربوط به حمل و نقل وسایل و اقلام نیز به عهده ی زوجه است.
- زوجه صرفا می تواند وسایل و اقلام موجود در لیست را اعاده کند.
- از انجا که جهیزیه جزئی از اموال زن محسوب می شود نیاز به اجازه ی مرد برای استرداد جهیزیه نیست. اما اگر اقلام دریافت شده از لیست سیاهه تجاوز کند ، مرد می تواند اقدام به طرح شکایت برای سرقت اثاث منزل کند. هرچند که یحتمل این طرح شکایت به نتیجه نمی رسد اما در هر حال به زن اجازه داده نمی شود که اموال خارج از سیاهه را دریافت کند.
- اگر زن در هنگام تسلیم جهیزیه ، آن را دریافت نکرد دادگاه اقلام جهیزیه را به امین می سپارد.
- مرد جایز نیست که جهیزیه ی زوجه را بدون اجازه ی او بفروشد. هرچند که در قانون برای این مورد ماده ای پیش بینی نشده است اما در هر صورت مرد اجازه ی فروش این اموال را بدون اجازه زوجه ندارد. اگر در زمان درخواست استرداد جهیزیه تا دریافت آن مرد اقلام جهیزیه را بفروشد زن میتواند علیه او طرح دعوا کند که در این صورت دادگاه این عمل را در حکم فروش مال غیر قرار می دهد که در این صورت علاوه بر جبران خسارت ، زوج به مجازات مربوط به فروش مال غیر نیز محکوم می شود. جبران خسارت میتواند به صورت بازگشت کل اقلام ، خرید مثل جهیزیه یا جبران نقدی و پولی باشد. البته این امور توسط دادگاه تعیین می شود و از مورد تا مورد دیگری متفاوت است.
اعتراض به استرداد جهیزیه
گاهی ممکن است وسایلی که توسط زوج خریده شده یا در طول زندگی مشترک خریداری شده تحت عنوان جهیزیه قرار بگیرد و حکم مسترد شدن آن به زوجه داده شود. در این صورت مرد میتواند اقدام به اعتراض به حکم به استرداد جهیزیه کند . بدیهی است که برای به نتیجه رسیدن این اعتراض نیاز به مدارک و مستندات معتبر است. اگر مرد بتواند ادعای خویش را در اعتراض به اثبات برساند در این صورت حکم پیشین استرداد جهیزیه باطل می گردد و حکم تازه ای به همراه لیست اقلام جدیدی برای استرداد داده می شود.
اگر پاسخ سوال های خویش را در مورد استرداد جهیزیه دریافت نکرده اید میتوانید از طریق سایت آوای وکیل اقدام انجام مشاوره ی فوری کنید.
ایا مرد اجازه ی فروش جهیزیه زن را دارد؟
خیر- مرد بدون اجازه ی زوجه ، حق فروش جهیزیه زن را ندارد.
آیا میتوان از مرد بابت وارد شدن خسارت به جهیزیه طرح دعوا و طلب خسارت کرد؟
اگر زوج در وارد شدن اسیب به جهیزیه تقصیر کار باشد بله میتوان طرح دعوا کرد.
سیاهه جهیزیه چیست ؟
لیستی از اقلام جهیزیه است که به منظور اعتبار بخشی به آن توسط خانواده ی داماد امضا می شود.
بدون دیدگاه